Uprawnienia

OGÓLNE UPRAWNIENIA

Dotyczy wszystkich osób niepełnosprawnych

Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo - OPRÓCZ OSÓB ZE STOPNIEM LEKKIM - 8 godzin/40 godzin 

 

Jest to efekt wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 czerwca 2013 r. (Dz. U.2013 poz. 791).

Osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, aby pracować w skróconej normie czasu pracy od 10 lipca 2014r. nie będą już musiały przedkładać pracodawcy zaświadczenia o celowości stosowania skróconej nomy czasu pracy, wystarczy jedynie, że przedłożą/przedłożyły odpowiednie orzeczenie. Osoby te w zakresie czasu pracy wrócą więc do stanu prawnego obowiązującego przed 1 stycznia 2012 r.

 

Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych (art.15 ust.3)
Powyższej reguły nie stosuje się do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą niepełnosprawną wyrazi na to zgodę.

Osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek (art.17)
Czas przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy. Nie narusza to przepisu art.134 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. – Kodeks pracy (Dz. U. 1998, Nr 21, poz.94 z późn. zm.)

 

Dotyczy osób zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności


Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym (art.19 ust.1)
Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Powyższy urlop dodatkowy nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów, jednak jeżeli wymiar urlopu dodatkowego przysługującego na podstawie odrębnych przepisów jest niższy niż 10 dni roboczych, przysługuje zamiast niego urlop dodatkowy z art. 19 ust. 1 ustawy. Łączny wymiar urlopu dodatkowego z art. 19 ust. 1 i zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.


Osoba zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:

  1. w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku,
  2. w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy (art.20 ust.1)


Wynagrodzenie za czas powyższych zwolnień od pracy oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Łączny wymiar zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym i urlopu dodatkowego z art. 19 ust. 1 nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.

 

Pozostałe uprawnienia osób niepełnosprawnych, wynikające z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych:

Możliwość zakwalifikowania osoby niepełnosprawnej do uczestnictwa w warsztacie terapii zajęciowej (art.10f)

Osoby niepełnosprawne są kierowanego uczestnictwa w warsztacie zgodnie ze wskazaniem zawartym w orzeczeniu o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. Podmiot zamierzający zorganizować lub prowadzący warsztat przyjmuje i zatwierdza w uzgodnieniu z powiatowym centrum pomocy rodzinie zgłoszenie osóbko uczestnictwa w warsztacie. Szczegółowe zasady tworzenia i działania warsztatów terapii zajęciowej określa rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 63, poz. 587).

 

Możliwość otrzymania dofinansowania do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym (art.10e,f)

Wnioski osób niepełnosprawnych o dofinansowanie uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym są składane w powiatowych centrach pomocy rodzinie. Szczegółowe warunki, jakie powinny spełniać osoby niepełnosprawne ubiegające się o dofinansowanie uczestnictwa w turnusie, tryb składania i rozpatrywania wniosków o dofinansowanie, wysokość oraz sposób przyznawania i przekazywania tego dofinansowania określa rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. 2007, Nr 230, poz. 1694).

 

Możliwości korzystania – na zasadach określonych w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy dla bezrobotnych osób niepełnosprawnych – z usług rynku pracy oraz następujących instrumentów rynku pracy:

  • szkoleń,
  • stażu,
  • prac interwencyjnych,
  • przygotowania zawodowego w miejscu pracy,


dotycząca osób niepełnosprawnych zarejestrowanych w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotne albo poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu (art.11)

 

Możliwości udziału w szkoleniach inicjowanych lub organizowanych przez kierownika powiatowego urzędu pracy dla osób niepełnosprawnych bezrobotnych lub poszukujących pracy i niepozostających w zatrudnieniu, a zarejestrowanych w powiatowym urzędzie pracy, a także dla osób, będących w okresie wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika (art.38)

 

Kierownik powiatowego urzędu pracy kieruje osobę niepełnosprawną na szkolenie z własnej inicjatywy lub na podstawie orzeczenia właściwego organu albo na szkolenie wskazane przez osobę niepełnosprawną. Szkolenie nie może trwać dłużej niż 36 miesięcy.

 

Możliwość otrzymania jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej. Dotyczy to osób niepełnosprawnych zarejestrowanych w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotne albo poszukujące pracy i niepozostające w zatrudnieniu (art.12a)

 

Dotacji udziela starosta, ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, do wysokości piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia. Szczegółowe zasady przyznawania środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej (Dz. U. 2007, Nr 194, poz. 1403).

 

Możliwość otrzymania dofinansowania do wysokości 50 % oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie działalności, przewidziana dla osoby niepełnosprawnej, która nie osiągnęła wieku emerytalnego, prowadzącej działalność gospodarczą albo własne lub dzierżawione gospodarstwo rolne (art. 13)

 

Dofinansowanie następuje na podstawie umowy zawartej przez starostę z osobą niepełnosprawną. Warunkiem otrzymania dofinansowania jest, by osoba niepełnosprawna:

  • nie korzystała z pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej, o której mowa w art. 12a ustawy,
  • pożyczka taka została spłacona albo w całości umorzona.

Prawo do finansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych obowiązkowych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osobie prowadzącej działalność gospodarczą (art.25a ust.5 pkt. 1) oraz opłacania składek niepełnosprawnemu rolnikowi lub rolnikowi zobowiązanemu do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika (art.25 ust.5 pkt 2)

 

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych refunduje osobie niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawa wymiaru jest kwota stanowiąca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych refunduje niepełnosprawnemu rolnikowi albo rolnikowi zobowiązanemu do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, składki na ubezpieczenie społeczne rolników – wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie oraz emerytalno-rentowe.

 

Możliwość uzyskania dofinansowania zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze (art. 35a ust. 1 pkt 7 lit c)

 

Wymagania, jakie powinny spełniać osoby niepełnosprawne ubiegające się o dofinansowanie, a także tryb postępowania i zasady przyznawania tego dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 96, poz. 861, z późn. zm.).

 

Możliwość uzyskania dofinansowania likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych (art. 35a ust. 1 pkt 7 lit d)

 

Wymagania, jakie powinny spełniać osoby niepełnosprawne ubiegające się o dofinansowanie, a także tryb postępowania i zasady przyznawania tego dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 96, poz. 861, z późn. zm.).

 

Możliwość korzystania z pomocy indywidualnej udzielanej ze środków zakładowych funduszy rehabilitacji osób niepełnosprawnych, przewidziana dla osób niepełnosprawnych zatrudnionych w zakładach pracy chronionej oraz dla niepracujących osób niepełnosprawnych - byłych pracowników zakładu pracy chronionej (art. 33 ust. 3 pkt 5 ustawy).

 

Rodzaje wydatków i szczegółowe zasady wykorzystywania środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, w tym na pomoc indywidualną, określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz. U. 2007, Nr 245, poz. 1810).

 

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2008, Nr 237, poz. 1652) zmieniajaca ustawę     z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 1997, Nr 123, poz. 776), tekst jednolity z dnia 18 stycznia 2008 r. (Dz. U. 2008, Nr 14, poz. 92).