ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych to instytucja państwowa zajmująca się dystrybucją świadczeń z ubezpieczeń społecznych i gromadzeniem składek na ubezpieczenia społeczne Podstawowymi zadaniami ZUS są m.in.:
- ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłacanie tych świadczeń.
- wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
- kontrola orzecznictwa o niezdolności do pracy oraz do ustalenia uprawnień do świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych
Dla wszystkich ubezpieczonych wysokość składek na poszczególne ubezpieczenia wynosi: ubezpieczenie emerytalne 19,52% podstawy wymiaru
- ubezpieczenia rentowe 8,00% podstawy wymiaru
- ubezpieczenie chorobowe 2,45% podstawy wymiaru
- ubezpieczenie wypadkowe od 0,67% do 3,60% podstawy wymiaru
- ubezpieczenie zdrowotne 9,00% podstawy wymiaru.
- Fundusz Pracy 2,45% podstawy wymiaru
- Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 0,10% podstawy wymiaru
Składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na fundusze poza ubezpieczeniowe (Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) za dany miesiąc kalendarzowy należy rozliczać i opłacać w następujących terminach:
- do 5. dnia następnego miesiąca - jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze w rozumieniu art. 18 ust.1, art. 19 ust. 1 i art. 20 ust.1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych
- do 10. dnia następnego miesiąca - osoby fizyczne opłacające składkę wyłącznie za siebie, *do 15. dnia następnego miesiąca - pozostali płatnicy.
Aktualne wysokości stawek: Minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 stycznia 2020 roku wynosi: 2600,00 zł. Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w I kwartale 2020 r. wyniosło: 5 331,41.
Najniższe emerytury i renty
Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2020 r.:
- emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna 1 200 zł
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy 900 zł
- renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa 1 440 zł.
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową 1 080 zł.
- renta socjalna - 1200 zł.
Dodatki do emerytur i rent
Wysokość dodatków do świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2020 r.:
- dodatek pielęgnacyjny, za tajne nauczanie 229,91 zł
- dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji 344,87 zł
- dodatek dla sieroty zupełnej 432,12 zł
- dodatek kombatancki, świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego 229,91 zł
- dodatek kompensacyjny 34,49 zł
- świadczenie pieniężne dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach budowlanych - w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy 11,53 zł
do 229,91 zł - świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR - w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy 11,53 zł do 229,91 zł
UWAGA!
Od 1 stycznia 2012 roku kwota przychodu nie powodująca zmniejszenia świadczeń rencistów socjalnych wynosi 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzeni, podobnie jak u pozostałych rencistów!!!
Dopuszczalna kwota przychodu nie powodująca zmniejszenia świadczeń emerytów rencistów (70%)
- od 1 września 2020 r. do 30 listopada 2020 r. 3 517,20 zł.
Zawieszeniu ulegają emerytury i renty świadczeniobiorców, którzy osiągnęli przychód przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia.
- od 1 września 2020 r. do 30 listopada 2020 r. 6 531,90 zł
Graniczne kwoty przychodu dla 2019 r. wynoszą odpowiednio:
- 40 638,30 zł - suma kwot przychodu odpowiadających 70% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w 2019 r.
- 75 470,60 zł- suma kwot przychodu odpowiadających 130% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w 2019 r.
Świadczenie przedemerytalne od 1 marca 2020 r.wynosi: 1 210,99zł'
Kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych w okresie rozliczeniowym od 1 marca 2020 r.:
|
1 229,60 zł |
|
3 442,80 zł |
|
14 755,20 zł |
|
41 313,60 zł |
|
605,50 zł |
Nie zmniejsza się ani nie zawiesza rent inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy powstała w związku ze służbą wojskową i rent rodzinnych po tym inwalidzie.
Od 1 stycznia 1999 r. zawieszeniu ani zmniejszeniu - bez względu na wysokość osiąganego przychodu - nie podlegają emerytury osób, które osiągnęły wiek: 60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni.
Od 1 lipca 2000 r. zawieszeniu ulegają też emerytury pobierane przez osoby, które nie rozwiązały stosunku pracy przed dniem nabycia prawa do emerytury i pracują nadal u tego samego pracodawcy.
Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową
W okresie od 1 kwietnia 2020 r. do 31 marca 2021 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynoszą:
- 984 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
- 984 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
- 17 214 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
- 17 214 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
- 88 527 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
- 44 264 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
- 88 527 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 17 214 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
- 88 527 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 17 214 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
- 17 214 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
- 44 264 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 17 214 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.